حتماً تاکنون رسوب‌های دیوارۀ کتری یا سماور را مشاهده کرده اید. در این مواقع ممکن است از سرکه یا جوش شیرین برای حذف این رسوب‌ها استفاده کنید. در حقیقت این مواد نقش رسوب زدا را بازی می‌کنند. اما در صنعت و یا برای تأسیسات، باید از محلول‌های قوی تری استفاده کرد. با توجه به نبود آب آشامیدنی در برخی مناطق یا سختی و املاح زیاد بیش ازحد آب، باید از دستگاهی به نام آب شیرین کن استفاده کرد. با گذشت زمان، بدنه‌های این دستگاه دچار رسوب می‌شوند. این رسوبات، مشکلات زیادی برای دستگاه ایجاد می‌کند. به همین دلیل از محلولی به نام آنتی اسکالانت جهت حذف رسوب استفاده می‌کنیم. در این بخش با مفهوم و انواع آنتی اسکالانت و کاربرد آن آشنا می‌شویم.
رسوب زدا چیست؟
نوعی ماده شیمیایی است که به حذف رسوب از دستگاه‌های مختلف کمک می‌کند. این دستگاه می‌تواند کتری و سماور منزل یا تأسیسات صنعتی مانند دیگ‌های بخار و خنک کننده‌ها باشد. به دلیل این که آب سخت، نمک کلسیم و منیزیم بالایی دارد، باعث ایجاد رسوب در دیوارۀ ظرفی می‌شود که آب در آن گرم می‌شود. این رسوب باعث کاهش کارایی دستگاه و طول عمر مفید آن می‌شود. استفاده از رسوب زدا، هزینه‌های اضافی برای تعویض وسایل، تأسیسات یا قطعاتشان را کاهش می‌دهد.
آنتی اسکالانت چیست؟
آنتی اسکالانت نوعی ضد رسوب است که از آن به عنوان رسوب زدا هم نام می‌برند. ضد رسوب‌ها به دو دسته کلی ضد رسوب ترمودینامیک و ضد رسوب سینتیکی تقسیم می‌شوند.
آبی که وارد منازل ما می‌شود اغلب دارای رسوب فراوانی است. این رسوب برای جسم ما و دیگر وسایل منزل مضر است. برای کنترل رسوب از سه روش کلی استفاده می‌شود:
- اسیدی شدن. در این روش از اسید برای کاهش یون‌های کربنات استفاده می‌شود.
- کاهش تبادل یونی. در این روش از رزین تبادل یونی برای تبادل یون‌های کلسیم و منیزیم مثبت با یون‌های منفی رزین استفاده می‌شود.
- استفاده از آنتی اسکالانت. در این روش از محلول ضد رسوب برای جلوگیری از ایجاد رسوب و املاح و نمک بر دیواره‌های ممبران (در دستگاه اسمز معکوس) استفاده می‌شود.
ضد رسوب‌ها به دو روش جذبی و تغییر شکل مکان رشد عمل می‌کنند. ضد رسوب‌ها ویژگی‌های زیادی دارند ازجمله:
- با آب دریا تطبیق پذیرند و می‌توان برای شیرین کردن آب دریا در آب شیرین کن (اسمز معکوس) از آنها استفاده کرد.
- پایداری گرمایی بالایی دارند و معمولاً تا حدود 200 درجه سانتی گراد گرما را تحمل می‌کنند و تغییر نمی‌کنند.
- نسبت به دیگر روش‌ها ارزان تر هستند.
- می‌توانند رسوب مؤثر با کمترین غلظت را کنترل کنند.
برای رفع این رسوب‌ها از دستگاهی به نام اسمز معکوس یا آب شیرین کن استفاده می‌شود. این دستگاه، نوعی دستگاه تصفیۀ آب است. آب شیرین کن به دو دسته آب شیرین کن خانگی و صنعتی تقسیم می‌شود.
آنتی اسکالانت، محلولی جهت رسوب زدایی آب برای دستگاه تصفیۀ آب شیرین کن است. از این ضد رسوب برای کاهش پوسته پوسته شدن دیواره‌های آب شیرین کن استفاده می‌شود. املاح معدنی و نمک‌ها روی دیوارۀ آب شیرین کن رسوب می‌کنند (پدیده scaling). از این محلول برای جلوگیری از ایجاد این رسوبات استفاده می‌شود. رسوباتی که ضد رسوب باید آنها را از بین ببرد: کربنات کلسیم، رسوبات سیلیکا، فلوراید کلسیم، سولفات کلسیم و… هستند. این محلول به صرفه ترین و مطمئن ترین راه برای عملکرد بهتر در طولانی مدت است.
مواد تشکیل دهندۀ آنتی اسکالانت
معمولاً آنتی اسکالانت‌ها از مواد آلی و معدنی تشکیل شده اند. ضد رسوبات آلی شامل فسفات‌هایی نظیر پلی متا فسفات و نمک‌های فسفات است. ضد رسوبات معدنی هم شامل فسفینو کربولسیک اسیدها، پلی آکریلیک اسیدها، فوسفونات‌ها و پلیمرهای سولفونات دار است.
انواع آنتی اسکالانت
بر حسب آب مورد استفاده، سه نوع ضد رسوب وجود دارد:
1- آنتی اسکالانت‌های قلیایی
این محلول از ایجاد رسوب روی بدنه دستگاه آب شیرین کن و سیستم‌های نانو فیلتراسیون شده جلوگیری می‌کند. اگر آب شور باشد، آب دریا باشد، سولفات و سیلیکای آن بالا باشد، بهتر است از این نوع محلول استفاده شود. این رسوب زدا از ایجاد رسوبات غیر آلی نظیر سولفاتها، کربنات‌ها، فسفات‌ها و همچنین سیلیکا، منگنز و آهن جلوگیری می‌کند. این دستگاه با اندیس LSI تقریبی 3 از ایجاد رسوب کربنات کلسیم جلوگیری می‌کند.
2- آنتی اسکالانت‌های اسیدی
این محلول PH کمتری نسبت به انواع دیگر ضد رسوب دارد. درنتیجه در حذف رسوبات کربنات کلسیم بسیار مؤثر است. این ضد رسوب‌ها هم مانند ضد رسوب قلیایی از ایجاد رسوب روی ممبران و سیستم‌های نانو فیلتراسیون شده جلوگیری می‌کنند. در شرایطی که مقدار سولفات، سیلیکا و باریم آب بالا باشد استفاده از این محصول توصیه نمی‌شود. این محصول با اندیس LSI نزدیک به 3 می‌تواند از رسوب کربنات کلسیم جلوگیری کند.
3- آنتی اسکالانت‌های خنثی
PH آن در بازه متوسط 5 تا 6 قرار دارد. برای انواع ممبران و آب شیرین کن قابل استفاده است.
برای انتخاب ضد رسوب یا رسوب زدای مناسب ابتدا باید آب منطقه را آزمایش و بررسی کرد. ضد رسوب‌ها بر اساس شکل ظاهری، به دو شکل مایع و پودری (جامد) در بازار موجودند. پرکاربردترین نوع ضد رسوب، نوع مایع است.
فروش آنتی اسکالانت آب
محققان شرکت شیمیایی تصفیه در واحد تحقیق و توسعه با تولید آنتی اسکالانت در دو شاخه آنتی اسکالانت محلول در آب و آنتی اسکالانت محلول در نفت توانسته‌اند که کشورمان را از محصولات خارجی بی نیاز کرده و حتی در برخی موارد کیفیتی بالاتر از محصولات خارجی را ارائه دهند. تمام تلاش تیم فروش شرکت شیمیایی تصفیه بر این است که فروش آنتی اسکالانت آب با بهترین قیمت و بالاترین کیفیت به مشتریان ارائه شود.
فروش آنتی اسکالانت آب در سه نوع آنتی اسکالانت اسیدی ، آنتی اسکالانت قلیایی و آنتی اسکالانت خنثی صورت می‌پذیرد. آنتی اسکالانت آب شرکت دانش بنیان شیمیایی تصفیه به دلیل این که برای هر مصرفی متفاوت است دارای حدود 20 زیرشاخه بوده که بهترین کیفیت را به دستگاه اسمز معکوس ارائه داده و طول عمر ممبران و به طور کلی تصفیه خانه آب را بالا می‌برد.
بهترین آنتی اسکالانت
انتخاب بهترین آنتی اسکالانت از بین برندهای موجود در بازار ایران شاید کار بسیار سختی باشد. چون همه این مواد دارای خصوصیات منحصر به فردی هستند و هر کدام دارای نقاط قوت و ضعف مخصوص به خود می باشند. نکته دیگری که باید توجه داشت این است که این موادی که در بازار به نام جنس اصلی به مشتریان ارائه می شود عمدتاً تقلبی بوده و مدت هاست که واردات محصولات آنتی اسکالانت خارجی به ایران صورت نمی پذیرد.
انواع آنتی اسکالانت خارجی موجود در بازار ایران
چند سال پیش بازار آنتی اسکالانت ایران در اختیار چند شرکت خارجی بود. اما با گذشت زمان و با تلاش متخصصان ایرانی محصولات ضد رسوب با کیفیت وارد میدان شدند و در بعضی موارد گوی سبقت را از رقیبان خارجی خود ربودند.
یکی از این شرکت ها در زمینه تولید آنتی اسکالانت که به تازگی عنوان دانش بنیان را نیز در رزومه کاری خود دارد شرکت شیمیایی تصفیه است. متخصصان این شرکت با تکیه بر دانش فنی و تجربه تیم فروش، توانسته‌اند که محصولاتی در رده محصولات درجه یک بین المللی تولید نمایند. همان طور که در بالا اشاره شد در بازار ایران از گذشته تا کنون چند برند معروف فعال هستند که در شرایط کنونی کشور و در زمان نگارش این نوشته، به سختی یافت می‌شوند. سه مورد از مارک‌های معرف آنتی اسکالانت در زیر آمده است:
آنتی اسکالانت فلوکن 260
یک از معتبرترین مارک های خارجی آنتی اسکالانت در ایران آنتی اسکالانت‌های تولیدی شرکت فلوکن می‌باشد. شما به راحتی می‌توانید با اندازه گیری مقدار آب ورودی و تشخیص عناصری که اقدام به رسوب گذاری در سیستم می‌کنند غلظت تزریقی را به دست آورده و بهترین نتیجه را از این ماده بگیرید.
این ماده ، یک آنتی اسکالانت محلول در آب می باشد که میزان تزریق آن طبق کاتالوگی که شرکت فلوکن در اختیار مشتریان می‌گذارد چیزی نزدیک به 10 درصد وزن کل، توصیه شده است توصیه می شود برای عملکرد بهتر این ضد رسوب، آن را به صورت مداوم و پیوسته به آب ورودی تزریق کنید.
شرکت شیمیایی تصفیه سال‌ها وارد کننده این ماده بوده است اما همانطور که قبلا نیز اشاره شد تیم تحقیق و توسعه این شرکت توانسته است تا محصولی دقیقا مشابه فرمول آنتی اسکالانت فلوکن 260 تولید نماید.
پیشنهاد می شود به علت قیمت تقریبا بالای این محصول قبل از هر اقدامی با مشاوران ما به صورت رایگان ارتباط داشته باشید تا شما را به بهترین نحو راهنمایی کرده و نتایجی مطلوب را حاصل کنید.
آنتی اسکالانت جنسیس (Genesys)
این محصول، یک ماده ایده‌آل جهت استفاده در سیستم‌های اسمز معکوس و نانوفیلتراسیون می‌باشد. این مارک آنتی اسکالانت از ایجاد رسوبات سه ظرفیتی شامل آهن ، آلومینیوم و منگنز بر روی سطح غشا جلوگیری کرده و احتیاج به شستشوی ممبران را تا حد زیادی کم می‌کند.
این آنتی اسکالانت با برداشتن رسوبات از داخل سیستم ممبران از قسمت پساب آن خارج می‌شود. همچنین با ایجاد لایه‌ای محافظ ، رسوب گذاری دوباره را با کندی مواجه می‌کند.
شرکت تولید کننده آنتی اسکالانت جنسیس آن را در دو نوع LS و LF روانه بازار کرده است. هر کدام از این مدل‌ها دارای ویژگی های خاص هستند که به طور مختصر به آنها اشاره می‌کنیم.
LF: این نوع آنتی اسکالانت برای طیف وسیعی از سیستم ها کاربرد دارد. معمولا از آن برای از بین بردن رسوبات معدنی مانند کربنات کلسیم، آهن و سیلیس در سیستم های اسمز معکوس و نانوفیلتراسیون استفاده می‌شود.
مشخصات فنی آنتی اسکالانت جنسیس Genesys LF
| نام ماده |
آنتی اسکالانت Genesys LF |
| مشخصات ظاهری |
straw coloured liquid |
| pH |
9.8-10.2 |
| دانسیته |
1.34-1.37 |
| محدوده نقطه انجماد |
<-15 °c |
LS: آنتی اسکالانت LS محصولی دیگر از این می باشد که جهت کنترل رسوبات در سیستم استفاده می‌شود. این ماده یک ضد رسوب با فسفاته غلیظ می باشد. این محصول با ایجاد پیوند با عوامل ایجاد کننده رسوب و سایر آلاینده ها از تشکیل رسوبات بر روی ممبران جلوگیری می کند. مقدار تزریق این آنتی اسکالانت کمی حساس است و برای به دست آوردن میزان دقیق تزریق ، از مشاوران و متخصصان حرفه ای در این زمینه بهره گرفته یا با بخش پشتیبانی سایت شیمیایی تصفیه در ارتباط باشید.
آنتی اسکالانت آویستا (Avista VITEC)
این مارک از آنتی اسکالانت هم یکی از بهترین‌ها در این صنعت به شمار می‌رود و جهت جلوگیری از مسدود شدن و رسوب گذاری سیستم به وسیله رسوبات معدنی سولفات کلسیم، سولفات باریم، سولفات استرانسیوم، رسوبات سیلیکا و فلوراید کلسیم مناسب می‌باشد. آنتی اسکالانت آویستا به دلیل کارایی بسیار مناسب و ماهیت مواد تشکیل دهنده با انواع مواد آلی سازگاری داشته و به مقدار خیلی کمی در ممبران تزریق می‌شود.
به بیان دیگر این آنتی اسکالانت با مقدار pH مختلف آب ورودی، کارایی خود را از دست نمی‌دهد و وقتی مقدار کمی از این ماده را استفاده کنید رسوبات قابل توجهی را از سطح غشا جدا می‌کند.
مزایای استفاده از آنتی اسکالانت
- افزایش عمر ممبران و عدم نیاز به تعویض در بازه‌های زمانی کوتاه مدت
- افزایش تولید و افزایش کیفیت آب تولید و تصفیه شده
- کاهش هزینه‌های مربوط به بهره برداری از دستگاه آب شیرین کن
- کاهش تعداد شستشوی ممبران
کاربرد آنتی اسکالانت
از این محصول در تصفیه آب برج‌های خنک کننده، بویلرها و صنعت تصفیه آب استفاده می‌شود. استفاده برای آب شیرین کن‌ها پرکاربردترین استفاده از این محصول است.
با توجه به اینکه در بسیاری از عملیات صنایع پتروشیمی، امکان ایجاد رسوب و خطرآفرینی وجود دارد، از این محصول در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی هم استفاده می‌شود.
لیست قیمت آنتی اسکالانت
قیمت این محصول بر اساس نوع و نام شرکت، ایرانی یا خارجی بودن، نوع ترکیبات، میزان PH (اسیدی یا قلیایی بودن) تعیین می‌شود. قیمت آنتی اسکالانت، تحت تأثیر نوسانات بازار ارز متغیر است. این محصول در بازار در بشکه‌های 2 کیلویی تا 220 کیلو و بالاتر به فروش می‌رسد. با توجه به قیمت بالای ممبران دستگاه تصفیه آب صنعتی، هزینه بیشتر برای تهیه آنتی اسکالانت مرغوب، نوعی صرفه جویی در هزینه است.
قیمت آنتی اسکالانت بسته به وسیله مورد استفاده نیز متفاوت است. به عنوان نمونه قیمت آنتی اسکالانت در برج خنک کننده، بویلر، اسمز معکوس با هم متفاوت است. در لیست زیر نمونه‌هایی از آنتی اسکالانت‌های تولیدی شرکت شیمیایی تصفیه آمده است. اینها تنها سر تیتر این مواد هستند و شرکت شیمیایی تصفیه 20 مورد از انواع آنتی اسکالانت را در لیست محصولات خود دارد. در ضمن شما می‌توانید برای خرید اینترنتی آنتی اسکالانت‌های شرکت شیمیایی تصفیه با کارشناسان فروش ما در ارتباط باشید.
سخن آخر
با توجه به انواع مختلف ضد رسوب، بر اساس نوع آب منطقه، بهتر است قبل از خرید با کارشناسان مشورت کنید؛ زیرا نوع و مقدار املاح موجود در آب مناطق مختلف بسته به شرایط و دمای محیطی متفاوت است. از طرفی در صورت انتخاب اشتباه، ممکن است آسیب‌های جدی به دستگاه آب شیرین کن وارد شود. استفاده از آنتی اسکالانت نامرغوب باعث کاهش ظرفیت تولید و افزایش نمک‌های محلول در آب می‌شود. پس هنگام خرید این محصول باید تمامی این موارد را در نظر بگیرید.
آیا شما تاکنون تجربه استفاده از ضد رسوب، در آب شیرین کن را داشته اید؟ چه نوع آنتی اسکالانت را ترجیح می‌دهید؟ در صورت استفاده از انواع ضد رسوب و آنتی اسکالانت، تجربیاتتان را با ما در میان بگذارید.
