فلاکولانت کاتیونی یا پلی الکترولیت پلی آکریل آمید کاتیونی (CPAM, Polyacrylamide Cationic) به صورت زنجیره‌ای از واحدهای متکرر و اصلی اکریل آمید و گروه‌های کاتیونی است. برای تبدیل پلی آکریل آمید به پلی آکریل آمید کاتیونی، گروه کاتیونی به زنجیره پلیمری اضافه می‌شود. این گروه‌ها شامل یک یا چند گروه آمونیوم کاتیونی (+NH4) هستند. گروه کاتیونی موجب بار مثبت در ساختار پلیمر می‌شود و باعث عملکرد بهتر در جذب و ترسیب آلودگی‌های منفی را می‌دهد.
پلی آکریل آمید کاتیونی ویژگی‌های متعددی دارد که آن را در برخی از کاربردها مفید واقع می‌کند. ویژگی‌های کاربردی پلی آکریل آمید کاتیونی شامل قابلیت جذب و ترسیب ذرات معلق، افزایش انحلال‌پذیری رسوبات و ترکیبات آلی، بهبود خواص رئولوژیکی سیالات و حذف رنگ و بوهای ناخواسته است. همچنین، این پلیمر می‌تواند در بهبود فعالیت‌های میکروبی و تشکیل رسوبات خاک کمک کند.
این ماده کاتیونی پایداری شیمیایی بالایی دارد و در مقابل اکسیداسیون و تجزیه تحت تأثیر حرارت و نور مقاوم است. این پلیمر به راحتی می‌تواند پلیمریزه شود و در فرآیندهای صنعتی مختلف قابل استفاده است. پلی آکریل آمید کاتیونی توانایی جذب آب را دارد و به راحتی در محلول آبی متفاوت قابل محلول شدن است. این پلیمر خواص رئولوژیکی مناسبی دارد و می‌تواند خواص آب را تغییر دهد،
از جمله افزایش ویسکوزیته و کاهش سطح آبی. پلی آکریل آمید کاتیونی می‌تواند دماهای بالا را تحمل کند و پایداری حرارتی مناسبی داشته باشد. این پلیمر در محدوده pH گسترده‌ای قابل استفاده است و می‌تواند در شرایط اسیدی و قلیایی به خوبی عمل کند. پلی آکریل آمید کاتیونی تأثیر کمتری بر محیط زیست دارد و می‌تواند به عنوان یک ماده پایدار و پذیرفتنی در فرآیندهای زیست محیطی مورد استفاده قرار گیرد.
کاربردهای پلی آکریل آمید کاتیونی
پلی آکریل آمید کاتیونی یک نوع پلیمر است که در صنایع مختلف، به ویژه در صنایع مربوط به آب و فاضلاب، به عنوان یک ماده شیمیایی مفید و کارآمد استفاده می‌شود. این پلیمر به صورت گسترده در فرآیندهای تصفیه آب و فاضلاب، تشکیل رسوبات و تصفیه نفت، کشاورزی و صنعت معدن استفاده می‌شود.
تصفیه آب و فاضلاب
تصفیه آب و فاضلاب با استفاده از پلی آکریل آمید کاتیونی یک روش پرکاربرد در فرآیندهای تصفیه آب و فاضلاب است. پلی آکریل آمید کاتیونی به عنوان یک کمک‌کننده منعقد کننده (Coagulant Aid) استفاده می‌شود، یعنی در فرآیندهای منعقد کنند (Coagulation) و تولید فلاک (Flocculation) که برای جداسازی ذرات معلق در آب و فاضلاب استفاده می‌شود، تقویت کننده قدرت انعقاد و تشکیل رسوبات است.
زمانی که آب یا فاضلاب شامل ذرات معلقی همچون خاک، رسوبات، آلودگی‌های آلی یا غیره است، اعمال فرآیندهای ترسیب و فعال‌شوندگی ضروری است. در این فرآیندها، پلی آکریل آمید کاتیونی به عنوان کمک‌کننده ترسیبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. عملکرد آن به این شکل است که در ابتدا، پلی آکریل آمید کاتیونی به آب یا فاضلاب اضافه می‌شود. این پلیمر با داشتن گروه‌های کاتیونی (+NH4) بار مثبت را به خود جذب می‌کند و بر روی ذرات منفی بار معلق عمل می‌کند. هنگام اضافه کردن پلی آکریل آمید کاتیونی، این پلیمر با ذرات معلق و آلودگی‌های منفی بار معلق در آب ترکیب می‌شود و رسوبات جامدی تشکیل می‌دهد.
این رسوبات شامل ذرات معلق و مواد آلی است که بر روی ذرات پلیمری تشکیل می‌شوند. رسوبات تشکیل شده به صورت فاکول‌ها (Flocs) بزرگتر تجمع می‌کنند. فاکول‌ها حاوی ذرات معلقی هستند که به هم پیوسته‌اند و در نتیجه از آب جدا می‌شوند. این فاکول‌ها به صورت رسوبات سنگین به قاعده تانک ته‌تانک رسوب‌گیری یا به وسیله فیلتراسیون جدا می‌شوند.
رسوبات تشکیل شده، به طور معمول به وسیله روش‌هایی مانند ته‌تانک رسوب‌گیری، فیلتراسیون یا روش‌های دیگر جداسازی از آب جدا می‌شوند. در نهایت، آب یا فاضلاب پس از عبور از این مراحل، تمیز شده و می‌تواند به عنوان آب تصفیه شده مورد استفاده قرار گیرد.
به طور کلی، استفاده از پلی آکریل آمید کاتیونی در فرآیندهای تصفیه آب و فاضلاب مزایایی دارد، از جمله:
- افزایش کارایی فرآیندهای ترسیب و فعال‌شوندگی
- جداسازی بهتر ذرات معلق و آلودگی‌ها
- کاهش زمان و هزینه‌های تصفیه
- بهبود کیفیت آب تصفیه شده
تصفیه نفت
استفاده از پلی آکریل آمید کاتیونی در فرآیندهای تصفیه نفت می‌تواند به عنوان یکی از مراحل مهم در جداسازی و پاک‌سازی نفت مورد استفاده قرار گیرد. این پلیمر به عنوان یک کمک‌کننده ترسیبی و فعال‌شوندگی در فرآیندهای تصفیه نفت، بهبود کارایی جداسازی و کاهش آلودگی‌های موجود در نفت را تسهیل می‌کند. زمانی که نفت خام حاوی آلودگی‌ها و ذرات معلق است، اعمال فرآیندهای ترسیب و فعال‌شوندگی ضروری است.
در این فرآیندها، پلی آکریل آمید کاتیونی به عنوان کمک‌کننده ترسیبی و فعال‌شوندگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. عملکرد آن در تصفیه نفت به این شکل است که در ابتدا، پلی آکریل آمید کاتیونی به نفت خام اضافه می‌شود. این پلیمر با داشتن گروه‌های کاتیونی (+NH4) بار مثبت را به خود جذب می‌کند و بر روی ذرات منفی بار و آلودگی‌های معلق در نفت عمل می‌کند.
این ماده شیمیایی با آلودگی‌ها و ذرات معلق در نفت ترکیب می‌شود و رسوبات جامدی تشکیل می‌دهد. این رسوبات شامل ذرات معلق و آلودگی‌های موجود در نفت است. رسوبات تشکیل شده به صورت فاکول‌ها (Flocs) بزرگتر تجمع می‌کنند. فاکول‌ها حاوی ذرات معلقی هستند که به هم پیوسته‌اند و در نتیجه از نفت جدا می‌شوند. این فاکول‌ها می‌توانند به وسیله روش‌هایی مانند ته‌تانک رسوب‌گیری، سانتریفیوژ، فیلتراسیون یا ترشح جدا شوند.
با استفاده از پلی آکریل آمید کاتیونی در فرآیندهای تصفیه نفت، مزایای زیر به دست می‌آید:
- بهبود کارایی جداسازی ذرات معلق و آلودگی‌ها در نفت
- کاهش آلودگی‌ها و رسوبات موجود در نفت
- بهبود کیفیت و خلوص نفت پس از تصفیه
صنایع کاغذ و مقوا
در صنعت کاغذسازی، پلی آکریل آمید کاتیونی به عنوان یک عامل منغقد کننده و آب‌گیری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پلیمر می‌تواند بهبود خواص آب‌گیری کاغذ، کاهش کمّیت آب مصرفی در فرآیند تولید کاغذ و مقوا و بهبود کیفیت نهایی محصول کاغذ را ممکن سازد. پلی آکریل آمید کاتیونی دارای خاصیت جذب آب بالا است.
در روند ساخت کاغذ، وقتی که این پلیمر به عنوان یک عامل آب‌گیری به محلول کاغذ اضافه می‌شود، با قدرت آب را از محلول جذب می‌کند. این عمل باعث می‌شود که آب به خوبی درون ساختار کاغذ جذب شود و کاغذ سریعاً خشک شود. Polyacrylamide Cationic با جذب آب، ظرفیت نگهداری آب کاغذ را افزایش می‌دهد. این به این معنی است که کاغذ با استفاده از این پلیمر، قابلیت نگهداری آب بیشتری دارد و در مواجهه با رطوبت و رطوبت نسبتی بالا، به خوبی از آب استفاده می‌کند و سخت نمی‌شود. با افزودن پلی آکریل آمید کاتیونی (CPAM)به محلول کاغذ، آب‌گیری در سراسر سطح کاغذ به یکنواختی افزایش می‌یابد.
این به این معنی است که آب به طور یکنواخت در سراسر کاغذ پخش می‌شود و تشکیل لکه‌ها یا نقاط ضعف در آب‌گیری کاغذ کاهش می‌یابد. با استفاده از پلی آکریل آمید کاتیونی، زمان خشک شدن کاغذ به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. این پلیمر با جذب آب و افزایش سرعت نفوذ آب در ساختار کاغذ، باعث می‌شود تا رطوبت سریعتر از کاغذ خارج شده و کاغذ سریعاً خشک شود. این امر بهبودی در زمان تولید و سرعت خط تولید کاغذ را به همراه دارد.
کشاورزی: در صنعت کشاورزی و باغبانی، پلی آکریل آمید کاتیونی (CPAM) به عنوان یک ماده جاذب آب و کمک‌کننده به بهبود ساختار خاک و حفظ رطوبت در خاک‌ها استفاده می‌شود. این پلیمر می‌تواند کمک کند تا آب بهتر در خاک نفوذ کند و تبخیر آب را کاهش دهد و باعث بهبود رشد و عملکرد گیاهان می شود.
صنعت معدن: در برخی فرآیندهای استخراج و پالایش معادن، پلی آکریل آمید کاتیونی (CPAM)به منظور جداسازی و تصفیه مواد معدنی و رسوبات مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال، در استخراج معدن طلا، این پلیمر به عنوان یک عامل ترسیبی استفاده می‌شود تا ذرات طلا را جدا کند و فرآیند استخراج بهبود یابد.
صنعت نساجی
در صنعت نساجی، پلی آکریل آمید کاتیونی به عنوان یک عامل پایدارسازی و ضد‌پرز برای بهبود خواص الیاف نساجی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پلیمر می‌تواند به عنوان پوشش حفاظتی روی الیاف عمل کند و پایداری و مقاومت الیاف را افزایش دهد.
برخی از شرکت های کلیدی در بازار جهانی پلی آکریل آمید عبارتند از:
- Anhui Jucheng Fine Chemical Co, Ltd. (CJCC)
- شرکت اشلند (Ashland)
- BASF SE
- کمیرا (Kemira)
- گروه SNF
- صنایع رز سیاه (Black Rose Industries Ltd.)
- Shandong Polymer Bio-Chemicals Co., Ltd.
- Xitao Polymer Co., Ltd.
- ZL EOR Chemicals Ltd.
- شرکت صنعتی بیوشیمیایی Dongying Kechuang, Ltd.
- برند Besfloc
خطرات پلی آکریل آمید کاتیونی MSDS:
استفاده از Polyacrylamide Cationic ممکن است با برخی خطرات همراه باشد. ممکن است برخی افراد حساسیت پوستی نسبت به پلی آکریل آمید کاتیونی داشته باشند. در صورت مواجهه با حساسیت پوستی، ممکن است علائمی مانند قرمزی، خارش، تورم یا تحریک پوستی رخ دهد. در صورت بروز هر گونه علامت حساسیت، توقف استفاده لازم است. در صورت تماس مستقیم با پلی آکریل امید کاتیونی، احتمال ایجاد تحریک و التهاب چشم وجود دارد.
در صورت ورود به چشم، چشم‌ها را بلافاصله با آب شستشو کنید. برخی فرمولاسیون‌های پلی آکریل آمید کاتیونی ممکن است قابلیت اشتعال داشته باشند. بنابراین، باید از نگهداری صحیح و مطابق با دستورالعمل‌های ایمنی تولیدکننده پیروی شود.
منابع:
Hydrophobic modification of cationic microblocked polyacrylamide and its enhanced flocculation performance for oily wastewater treatment.Yuhao Zhou, Huaili Zheng, Yaoyao Huang, Xinyu Zheng, Zenan Liu, Yanyan An.
Synthesis and Characterization of Hydrophobically Modified Cationic Acrylamide Copolymer. Khai Ern Lee, Brandon Poh, Norhashimah Morad, T.T Teng.
https://www.hnsecco.com/Cationic-polyacrylamide.html
https://www.grandviewresearch.com/industry-analysis/polyacrylamide-market
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.