آشنایی با خواص فیزیکی و شیمیایی DTPMP و توضیحاتی در زمینه این محصول به خرید آگاهانه تر و بهتر شما کمک خواهد کرد.
فهرست موضوعات:
- معرفی دی اتیلن تری آمین پنتا متیلن فسفونات اسید
- کاربردهای صنعتی DTPMP
- کاربرد DTPMP در تولید کودهای شیمیایی
- کاربرد DTPMP در تصفیه آب
- خاصیت بازدارندگی رسوب DTPMP در صنایع نفت و گاز
- ممانعت از خوردگی کربن استیل به وسیله DTPMP
- شرایط نگهداری و بسته بندی DTPMP
نکات ایمنی
معرفی دی اتیلن تری آمین پنتا متیلن فسفونیک اسید
دی اتیلن تری آمین پنتا متیلن فسفونیک اسید یک عامل کیلیت کننده چند دندانه و یکی از فسفونات هایی است که به عنوان عامل ممانعت از تشکیل کریستال عمل می کند. این فسفونات با نام متیلن فسفونیک اسید، نیز شناخته می شود.
خواص فیزیکی و شیمیایی DTPMP
متیلن فسفونیک اسید عموماً به صورت نمک است؛ زیرا حالت اسیدی آن انحلال پذیری ناچیزی در آب دارد.
هیدروژن پراکسید به عنوان عامل اکسنده کاتالیستی بر روی فسفونات های مختلف بررسی شده است که در میان فسفونات های مختلف، DTPMP به اکسیداسیون پاسخ مثبت و مقاومت بیشتری دارمی باشد .
نمک هفت سدیمی این مادهDTPMP.NA7 خاصیت ضد رسوب مخصوصاً در محیط سولفات باریم دارد و می تواند به عنوان پایدار کننده برای پراکسیدهای سفیدکننده ها، شوینده ها، آب مورد استفاده در صنایع و شهرداری، آب میادین نفتی و غیره مورد استفاده قرار گیرد.
در محیط های با دمای بالا (بالای ۲۱۰ ) DTPMP در مقایسه با سایر فسفنات ها (ATMP, HEDP) خاصیت ضد خوردگی و ضد رسوب بهتری از خود نشان می دهد.
کاربردهای صنعتی DTPMP ونمک های آن:
- شوینده ها و تمیز کننده ها( DTPMP.NA7)
- تصفیه آب
- ضد رسوب
- ضد خوردگی
- عامل کیلیت ساز
- فلاکولانت ها
- بازدارنده رسوب
- صنایع کشاورزی
عامل مؤثر در شوینده ها و تمیز کننده ها
فسفونات ها از ترکیبات اساسی مورد استفاده در فرمولاسیون های مواد شوینده و تمیز کننده ها هستند. آن ها محدوده وسیعی از گروه های عاملی مورد نیاز محصولات شوینده خانگی و صنعتی را در خود دارند. در میان سایر مواد اولیه، فسفونات ها در پایدار کردن سختی آب، دیسپرس کردن ذرات کثیفی، از بین بردن لکه، تثبیت ضد عفونی کننده ها یا ترکیبات سفید کننده مورد استفاده قرار می گیرند.
کاربرد DTPMP در تولید کودهای شیمیایی
این فسفونات ها از لحاظ ساختاری مشابه آمینو پلی کربوکسیلات مانندEDTA هستند. پایداری کمپلکس های فلزی با افزایش تعداد گروه های فسفونیک اسید افزایش می یابد. DTPMP شامل اتم های نیتروژن و فسفر در مولکول است که می تواند کمپلکس پایداری با فلزات قلیایی و واسطه تشکیل دهد.
از ویژگی های کمپلکس های فلزی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فلز – فسفونات ها در pH خنثی و قلیایی پایدار هستند.
- در تولید کودهای مایع کاربرد دارند.
- فلزاتی مثل کلسیم، منیزیم، آهن، منگنز، روی و مس می توانند با این آمینو فسفونیک اسید کمپلکس پایدار دهند. در نتیجه یک مولکول تنها می تواند نیتروژن، فسفر و فلزات مذکور را به ریشه گیاه برساند.
- سازگاری آن ها با محیط زیست کم است.(توصیه میگردد جهت تولید کودمایع از فسفونات HEDP بدلیل سازگاری محیط زیست استفاده گردد.)
کاربرد DTPMP در تصفیه آب
از فسفونات ها در تولید آب آشامیدنی به عنوان عامل ضد رسوب به منظور جلوگیری از رسوب نمک ها در فیلترهای اسمز معکوس (RO membrain) به کرات استفاده می شود. در میان فسفونات ها، DTPMP به دلیل خواص تکنیکی آن، مورد توجه قرار گرفته است.
خاصیت بازدارندگی رسوب DTPMP در صنایع نفت و گاز
گرفتگی مسیرهای جریان سیال توسط رسوبات معدنی یکی از مهم ترین خسارات را به صنایع نفت و گاز وارد می کند. ذرات رسوب ته نشین شده در مخزن، حفره خروجی چاه، لوله های تولید یا تأسیسات باعث انسداد مسیرها می شود. فسفونات ها طبقه مهمی از ضد رسوب های معدنی هستند که برای کنترل رسوب میادین نفتی مورد استفاده قرار می گیرند. با تزریق فسفونات ها به درون مخزن میادین نفتی، رسوب های کلسیم – فسفونات تشکیل می شوند و متعاقباً در آب تولیدی، برای کنترل رسوب، فسفونات آزاد می کنند.
ممانعت از خوردگی کربن استیل به وسیله DTPMP
ممانعت کننده ها برای محافظت فلزات از خوردگی استفاده می شوند. عموماً برای کاربردهای صنعتی تعداد زیادی از ممانعت کننده ها مانند ترکیبات آلی، آمین ها، ترکیبات هترولیک و فسنونیک اسید و غیره مورد استفاده قرار می گیرند. کاربرد پلی فسفات ها و مشتقات آنها توجه فراونی را به خود جلب کرده اند. این ترکیبات ممانعت کننده های خوبی در غیاب سموم طبیعی هستند. غلظت های خیلی پایین از این ممانعت کننده ها (ppm) برای محافظت سیستم های ذخیره آب و مخصوصاً در تصفیه آب سرد استفاده می شود. فسفونات ها همچنین عامل کمپلکس دهنده خوبی نیز هستند.
اسید فسفونیک ها به تنهایی کاربرد ممانعت کنندگی دارند اما در حضور ماده افزودنی هایی که خاصیت سینرجیسم دارند، درصد بازدارنگی را افزایش می دهد. یک تیم تحقیقاتی در هند ثابت کرده اند که استفاده از کاتیون های دو ظرفیتی فلزاتی مثل روی در کنار اسید فسفونیک ها، کارایی ضد خوردگی را با تشکیل یک فیلم محافظ روی سطح کربن استیل بهبود می دهد. آن ها مکانیسم ضد خوردگی را به کمک آنالیز اسپکتروسکپی امپدانس الکتروشیمیایی به دست آوردند که مکانیسم مناسبی را نشان می دهد.
شرایط نگهداری و بسته بندی:
DTPMP در بشکه های پلاستیکی در محیط خشک و تاریک به مدت ۱۲ ماه قابل نگهداری است.
نکات ایمنی:
- سیستم GHS این ماده را با ویژگی های زیر طبقه بندی می کند.
- خورنده فلز
- عامل سوختگی شدید پوست و آسیب چشم
- سوزش و خارش پوست
- در هنگام کار با DTPMP باید از تماس آن با چشم ها و پوست اجتناب کرد و در صورت تماس، با آب فراوان شسته شود.
فهرست منابع
[۱] http://www.chemspider.com/
[۳] https://www.sigmaaldrich.com/catalog/product/aldrich/36818?lang=en®ion=IR
[۴] https://www.sigmaaldrich.com/catalog/papers/12711422
[۵] https://patents.google.com/
[۶] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31130225
[۷] Zhang, P., Shen, D., Ruan, G., Kan, A. T., & Tomson, M. B. (2016). Mechanistic understanding of calcium–phosphonate solid dissolution and scale inhibitor return behavior in oilfield reservoir: formation of middle phase. Physical Chemistry Chemical Physics, 18(31), 21458–۲۱۴۶۸. doi:10.1039/c6cp03148j
[۸] B.B. karthik et al., Inhibition of Carbon Steel Corrosion by DTPMP – SPT – Zn2+ System, International Journal of Scientific and Research Publications, Volume 4, Issue 2, February 2014.
[۹] https://www.zschimmer-schwarz.com/en/phosphonates#collapse252\
رحیم انواری –
با سلام
آیا می توان از dtpmpa در ساخت ضد رسوب های آب اسمز معکوس هم استفاده کرد
مدیر سایت –
بله در این مقاله به طور مفصل به این موارد اشاره شده است.
آنتی اسکالانت (ضد رسوب یا بازدارنده رسوب) و کاربرد آن در صنعت