فهرست مقاله
حتما شما هم میدانید که مهمترین عامل تشکیل رسوب در یک خط لوله و سیستم های حرارتی و حتی برودتی ، کیفیت آب مصرفی در این خط است و با بهبود کیفیت آب می توان تا میزان قابل توجهی از تشکیل رسوب پیشگیری کرد. وجود رسوب در یک فرآیند می تواند تا مقدار قابل توجهی هزینه های نگهداری را افزایش دهد. به طوری که طبق آماری در آمریکا پیشگیری از تشکیل رسوب و یا استفاده از ضد رسوب برای شهروندان می تواند مبلغی بالغ بر ۴۵ میلیارد دلار ، سالیانه صرفه جویی در پی داشته باشد.
امروزه روش های مختلفی برای کنترل سطح رسوب و خوردگی در مدارهای گردش آب وجود دارد که از جمله آنها می توان به استفاده از مواد شیمیایی مکمل، انواع فیلترها، آنتی اسکالانت های مغناطیسی و غیره اشاره کرد.
به طور معمول حدود ۶ مرحله فیزیکی برای جلوگیری از تشکیل رسوب در تجهیزات و دستگاههای فرآیندی صنایع مختلف مانند صنایع نفت، گاز و پتروشیمی وجود دارد که انجام دادن آنها امری حیاتی برای این صنایع می باشد. در این مقاله سعی شده تا به طور مختصر به این موارد اشاره کنیم:
۱- ته نشینی
در مرحله نخست تصفیه و زلال کردن آب از شیوه ته نشین کردن مواد استفاده می کنند. تصفیه خانه های آب معمولا دارای حوضچه هایی هستند که با راکد کردن یا عبور با سرعت کم آب گل و لای ، لجن و موادی که در سطح آب معلق هستند را ته نشین می کنند.
این عمل اولین کاری است که برای تصفیه آب انجام می دهند و زمانی که آب ورودی دارای املاح و گل زیادی باشد از این روش استفاده می شود.
۲- صاف کردن
به طور متداول عمل صاف کردن بعد از عمل ته نشینی انجام می شود و بیشتر به منظور حذف ذرات معلقی که در مرحله قبل از آب خارج نشده اند به کار می آید. این کار به وسیه صافی های صنعتی انجام می شود که متشکل از لایه های شنی با درجه بندی متفاوت هستند. این لایه ها دارای شن هایی با اندازه های ریز تا درشت هستند که از ریز به درشت با ترتیب داخل صافی قرار می گیرند.آب از سمت صافی با شن های درشت وارد شده و از سمت لایه با شن های ریز خارج می شود.
در این مرحله معمولا لایه های درشت تر در سمت بالا قرار می گیرند تا آب با استفاده از جاذبه زمین به سمت پایین حرکت کند و به مراحل ریز تر نفوذ کند اما در تصفیه خانه های صنعتی معمولا آب با استفاده از پمپ های قوی وارد مراحل تصفیه می شود.
این شن هایی که به آن ها اشاره شد با شن های معمولی که در سطح ساحل وجود دارند متفاوت است و معمولا از جنس سنگ سیلیسبا درجه خلوص بالای ۹۷ درصد می باشند. قطر هر کدام از دانه های موجود در صافی ها چیزی بین ۰.۳۰ تا ۱ میلیمتر است. علت استفاده از این مواد کوچک این است که ذرات معلق به راحتی به از آب جدا شده و آب ورودی تا حدی صاف می گردد. کف صافی ها از جنس پلاستیک است و تعداد ۶۰ الی ۹۰ شاخه لوله نازک برای خروج آب صاف در آن ها قرار دارد تا آب صاف به راحتی از آن عبور کنند.
۳- هوازدایی
گاز CO2 و O2 دو مورد از گازهای خوردنده محلول در آب هستند که در مرحله هوازدایی از آب تصفیه نشده جدا می شوند.
برای این کار دو روش شیمیایی و فیزیکی وجود دارد. در روش شیمیایی با استفاده از موادی مانند سدیم سولفیت و یا هیدرازین ، اکسیژن موجود در آب حذف شده و مواد جدیدی مانند سدیم سولفات و یا نیتروژن تولید می شود.
در روش فیزیکی ، اکسیژن و دی اکسید کربن موجود در آب را به وسیله حرارت جدا می کنند. با حرارت دادن و جوش آمدن آب، این کار باعث حرکت گازهای محلول در آب در فاز مایع می شوند و با تبخیر، تمرکز خود را در این فاز از دست می دهند.
این روش یکی از به صرفه ترین روش های هوا زدایی است.
۴- روغن زدایی
روغن زدایی معمولا بر اساس اختلاف چگالی روغن و آب اتفاق می افتد. روغن زدایی با چربی گیرهای وزنی معمولا برای برطرف کردن روغن و نفت و گریس به کار می روند. این کار به وسیله سیستم های چربی گیری API که استانداردهای خاصی را دارند انجام می شود و مخصوص سیستم های تصفیه ای است که در مقیاس بسیار بزرگ ساخته شده اند.
۵- زیرآبکشی
در این مرحله مقدار رسوبات و املاح و نمکی که در مراحل قبل در دیگ بخار ذخیره شده تخلیه می شود و به نوعی زلال ترین آب فرآیند در اینجا به مرحله بعد وارد می شود.
۶- سختی گیری آب
سختی گیری یا نرم کردن آب با روش ته نشینی شیمیایی و رزین های تبادل یونی انجام می پذیرد. از روش های دیگر پیشگیری از رسوب گذاری در سامانه های حرارتی می توان به تزریق اسید، بهسازی با جریان های جانبی و استفاده از مواد بازدارنده شیمیایی، اشاره کرد.
سختی گیری آب فرآیند پیچیده و علمی است که به علت جلوگیری از تفصیل این مقاله از پرداختن به آن جلوگیری می شود. لذا برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه تصفیه آب و همه مراحلی که در ایم مقاله ذکر شده است می توانید با تیم فنی شرکت شیمیایی تصفیه همراه بوده و یا به قسمت ضد خوردگی و ضدرسوب سایت سر بزنید و با مواد شیمیایی تولیدی این شرکت آشنا شوید.